Pagina's

zaterdag 29 december 2012

Ik heb de winter


Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. Terug van de kerstdis las ik deze bundel. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.




Deze week las ik dus 'Ik heb de winter ... ' van Pierre Torreilles.








Ik heb de winter, die
bij vloed zijn lange adem
van stilte opent, overgestoken.

Mijn stappen zijn voortaan
op de plek die past.

Eenvoudig is de bloem waarin het vuur slaapt.
Druppel bloed waarin
zich de stilte weer sluit.

Vrij naar Pierre Torreilles, 'Ik heb de winter ...', uit Denudare, Gallimard, 1973
© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta

zondag 23 december 2012

Vijf broers

Afgelopen tijd las ik hier en daar teksten van Franstalige dichters. Dit keer werd ik door een goede vriend gewezen op het on-line staan van een DADA-tijdschrift met daarin veel uitermate vermakelijke en kolderieke teksten.
De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.





Ik koos een kort tekstje van Philppe Soupault, Les cinq frères. Er staat ook nog een korte grappige theaterdialoog in het tijdschrift, misschien leuk om eens te vertalen en op te voeren als er belangstelling voor bestaat.









Vijf broers

Als olifanten bretels dragen
Als magistraten hoeden hebben
Als slakken kamelinnen zijn
Als maden BOVRIL drinken
Als overhemdverkopers auto’s hebben
Dan zullen we roepen Dank u wel

Vrij naar Philippe Soupault, Les cinq frères, uit Cannibale, 1920, numéro 2.
© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta

zondag 16 december 2012

De woorden

Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. Terug van een bezoek aan mijn vader las ik een bundel. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.






 Deze week is het de beurt aan Pascal Quignard met Les mots.






De woorden

Ovidius onderscheidt in de wereld van de dromen:
Morpheus die alle mensengedaanten aanneemt;
Phobetor die alle dierengedaanten aanneemt;
Phantasos die alle natuurgedaanten aanneemt.
Morpheus, Phobetor en Phantasos verblijven aan de poorten van de Hel.
Ze wachten op de zielen van de doden.
Ovidius voegt er aan toe dat als het doden lukt te dromen voorbij aan al deze gedaanten die ze oproepen, ze woorden worden genoemd.

Vrij naar Les mots van Pascal Quignard, Lycophron et Zétès, Gallimard, 2012

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta

zaterdag 15 december 2012

Anderen over Terzinen

Op andere sites over Terzinen:

Roger Nupie schreef:

Er worden echte vragen gesteld/ die jullie nooit vragen om te weten./ Dat soort vragen zijn dus niet zinvol. De poëzie van Nanne Nauta is dat wel. 

Lees hier verder.

Ton van 't Hof schreef het volgende over mijn laatste bundel Terzinen:
Waar het Nanne in zijn zoekspel uiteindelijk gaat om het model
Van de waarheid en de onwaarheid
Dat hij tot in decimalen weet te benaderen
Lees hier verder.

Mark van der Schaaf vond:

Wat echter steeds komt bovendrijven is het plezier in taal

Lees hier verder.

zaterdag 8 december 2012

Lente


Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. In de boekenkast lag een bundel scheef, die pakte ik op en las. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.




Vandaag het gedicht Printemps van André Frénaud uit Les Rois mages, Gallimard, 1987.






Lente

Voor P. A. Bar

Mijn grote boom waaraan ik alle zwarte
honing van mijn nachten beloofd heb
en de gretige ruggen die beven
onder het langzame water van de dag,
ik verlaat de modder en de algen
waar ik het vuurzwaard zocht.
Pauze in dit diepe leven.
Frankrijk is de tuin die me betovert.
Vandaag ben ik groen en spring ik.
Ik ga open ter hoogte van mijn ogen.
Ik wil lachen als een jonge appelboom.
Gedichtjes die bloeien op mijn schouders.

Vrij naar Printemps van André Frénaud, Les Rois mages, Gallimard, 1987

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta


zaterdag 1 december 2012

Zwarte mieren


Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. Daar was dit keer in de trein. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.




Deze keer een tekst van Jean FollainFourmis noires uit Exister suivi de Territoires, Gallimard, 1969






Zwarte mieren

Met de handen in de zakken kijkt hij
naar de wereld van de zwarte mieren
hun lakkleurig bloed
hun stekels
hun witte larven
die rillen door het trillen
van een klok
zijn jongensviool ligt in een kist
en de nacht gaat sterren zaaien
over de hemelkaart.

Vrij naar Fourmis noires van Jean Follain uit Exister suivi de Territoires, Gallimard, 1969

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta

zaterdag 24 november 2012

De heremiet zegt


Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. Daar was dit keer in Utrecht. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.


Deze keer een coproductie van André Breton en Philippe Soupault: De heremiet zegt:  uit: Les Champs Magnétiques.








De heremiet zegt:

GEVOELENS ZIJN VOOR NIKS

Spoor van zwavellucht
Moeras van openbare gezondheden
Rood van criminele lippen
Gezouten tweekwartsmaat
Gekkigheid van apen
Klok in dagkleur

Vrij naar André Breton, Philippe Soupault, De heremiet zegt: uit: Les Champs Magnétiques, Gallimard, 1968
© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta


woensdag 21 november 2012

Dichterschap


Dichterschap

“Op zijn teken trokken twee agenten het lichaam onder de struiken vandaan. Het was gekleed in een lange regenjas, aan de voeten zaten lage blauwe laarzen. Hij sloeg de jas open. Het lijk was van een vrouw, de kakkerlakken kropen uit haar kut.” 
O nee, dacht de romancier, niet weer zo’n kutscène, ik word dichter.

© 2012, Nanne Nauta

zondag 18 november 2012

Verzet


Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. Daar was dit keer in Amsterdam waar ik in de Slegte onderstaande bundel kocht. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.



Deze keer Alain Bosquet met Maquis uit: Poèmes, un (1945 – 1967), Gallimard, 1985.







Verzet

Ik zal een mes steken in de nek van de mist;
ik zal de verdachte regenbogen opblazen met dynamiet;
ik zal de vroege ochtend wurgen zoals je een blindgeboren kindje wurgt;
ze zullen parken zien creperen en ook vergiftigde katten, stations plat zien liggen, de buik geopend naar de blauwe vonken.
Jammer dan als mijn schaduw me verraadt als een slecht zittende jas;
als ze mijn nagels uittrekken net zo makkelijk als je viooltjes plukt;
als ze me vierendelen opdat mijn botten mijn medeplichtigen aanwijzen:
ik, ik zal niet praten, niet meer dan de kerkers in de gevangenis praten,
en op het punt van dood gaan,
zal ik niet ‘Leve Frankrijk’ roepen,
zal ik niet ‘Leve de Vrijheid’ roepen,
ik zal sereen en waardig blijven net als mijn geheim, mijn uitdaging, mijn weigering mijn droefheid te verraden.

Vrij naar Alain Bosquet, Maquis ... uit: Poèmes, un (1945 – 1967), Gallimard, 1985
© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta


zondag 11 november 2012

Tekstverwerking - 8


Tekstverwerking - 8

Who pays the ferryman

Als je aan de oevers
staat van de Styx
en Charon vraagt:
stap in! Stap in,

Zit achter hem,
hou je adem,
stap niet uit,
keer terug.

© 2012, Nanne Nauta

zaterdag 10 november 2012

Mijnheer


Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. Daar was dit keer in Barcelona. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.



Deze keer een Waalse dichter, Norge, die veel van zijn poëzie uitbracht bij Stols in Den Haag. Bijvoorbeeld het gedicht Monsieur, openingsgedicht van de bundel Famines, Stols, Den Haag, 1950.




Mijnheer

Ik zeg je me te helpen,
Mijnheer is zwaar.
Ik zeg je te schreeuwen,
Mijnheer is doof.
Ik zeg je uit te leggen,
Mijnheer is dom.
Ik zeg je aan boord te gaan,
Mijnheer weigert.
Ik zeg je hem lief te hebben,
Mijnheer is oud.
Ik zeg je te bidden,
Mijnheer is God.
Doe het licht uit,
Mijnheer gaat slapen.
Ik zeg je stil te zijn,
Mijnheer is dood.


Vrij naar Norge, Monsieur ... uit: Poésies 1923 – 1988, Gallimard, 1990
© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta


zondag 4 november 2012

Deuren open


Zondag 28 oktober 2012 2:00 – 2:00 uur.

Dit uur bestond niet.
In die tijd las ik werk van een vergeten Franse dichter. Het lezen heb ik vastgelegd in een vertaling die verloren gaat.


Een vergeten dichter, die hierna ook weer vergeten zal worden ondanks het feit dat het hier om een winnaar van de Nobelprijs voor de literatuur gaat, is Saint-John Perse met het eerste gedicht uit de cyclus Exil, 1942.







I

Deuren open naar de zandgronden, deuren open naar de verbanning,

De sleutels van de vuurtorenmensen, en de levendig lepe ster op de drempelsteen:

Mijn gastheer, laat mij uw glazen huis op de zandgronden ...

De gipsen zomer slijpt zijn speerpunten in onze wonden.

Ik kies een duidelijke en onbeduidende plaats als het knekelhuis van de seizoenen.

En, bij alle stakingen van deze wereld, verlaat de geest van de rokende god zijn asbesten sponde.

De stuiptrekkingen van de bliksem zijn er voor het vermaak van de Prinsen op de Krim.

© voor de NL tekst: Nanne Nauta


zaterdag 27 oktober 2012

Appeltjes

Afgelopen tijd las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen, in dit geval dus twee. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.



De volgende in deze serie is Yves Bonnefoy met Les Pommes ... uit: Début et fin de la neige.






Appeltjes

En wat te denken
Van deze gele appeltjes?
Gisteren verrasten zij, juist door te wachten,
Met hun naaktheid
Na het vallen van de blaadjes,

Vandaag bekoren zij
Zo zijn hun schouders,
In alle eenvoud, geaccentueerd
Door een dun laagje sneeuw.

Vrij naar Yves Bonnefoy, Les Pommes ... uit: Ce qui fut sans lumière suivi de Début et fin de la neige, 1991.

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta

vrijdag 19 oktober 2012

Met de lach

Afgelopen jaren las ik hier en daar in bundels van Franstalige dichters. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen, in dit geval dus twee. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.



De volgende in deze serie is Christian Bobin,  Riant dans ... uit de cyclus Le Colporteur uit L’Enchantement simple et autres textes, Gallimard, 2001.







Met de lach in je tranen, met de traan in je lach,
duwt het leven de hoepel van je dagen voor zich uit.
Bij het geringste teken, staat ze voor je klaar, de eeuwige
bruid. Hoe zwak je stem ook klinkt, ze komt. In haar haren
blinkt een vallende ster, opgeveegd uit een van de boeken
waarin ze sliep, dommelde.

Het vuur dat ze oprakelt ben jij, als geheel geoogst uit weinig woorden.


Vrij naar Christian Bobin, Riant dans ... uit de cyclus Le Colporteur uit L’Enchantement simple et autres textes, Gallimard, 2001.

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta


woensdag 17 oktober 2012

Flarf

Het is zo ver: flarf is nu officieel een woord in de Van Dale. FLARF!
Dat is natuurlijk groot nieuws voor de Grote Drie van de Nederlandse Flarf-scene: Ton van 't Hoff, Mark van der Schaaf en Nanne Nauta.

U weet nog steeds niet wat flarf is? Koop hun boeken bij uitgeverij Stanza (Ton van ' Hof), crU (Mark van der Schaaf) of de Contrabas (Nanne Nauta). Of de bloemlezing!

Doen!

zaterdag 13 oktober 2012

Tekstverwerking 7



TEKSTVERWERKING - 7

Les jeux sont faits

Een tweede leven,
wat moet je ermee.

Was je zo goed als
klaar met het eerste,

moet er weer opeens
van alles, opnieuw.

En je weet niet eens
voor hoelang dit keer.

Een tweede leven,
wat moet je ermee.

©2012 Nanne Nauta

Cirkel

Afgelopen jaren las ik her en der in bundels van Franstalige dichters. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen, in dit geval dus twee. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.




De volgende in deze reeks is Guillevic met de cyclus Cirkel I en II uit Euclidiennes, 1967. De illustraties kreeg ik niet beter maar stellen voor een cirkel met punt en een gewone cirkel. Gelieve dus de vierkantsomkadering weg te denken.




Cirkel














I

Je bent een broer,
We kunnen het goed met elkaar vinden.

Maak mij hetzelfde,
Sluit me in.

Laten we elkaar verwarmen,
Samen leven
En nadenken.



Cirkel










II

voor Jean Lescure

Jij, diepgang
In je oppervlak.

Diepgang die alleen
Zit op het niveau
Van het oppervlak

En geen gaatje
Hoe groot je ook bent.

Helemaal vol
In je diepgang,

In het onbeweeglijke heen en weer
Waarmee je gevoed wordt.

Diepgang in jou
Van elke punt
Voor elke andere punt die jouw cirkel trekt.

De verveling
Overwonnen.

Vrij naar, Guillevic, Du domaine suivi de Euclidiennes, Gallimard, 1985.

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta

woensdag 10 oktober 2012

Stokroos

Afgelopen jaren las ik her en der in bundels van Franstalige dichters. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.


De volgende in deze serie is Philippe Jaccottet met een prozagedicht uit de cyclus Une couronne, uit: Cahier de Verdure suivi de Après beaucoup d’années, Gallimard, 1994.
Zoals gezegd een prozagedicht, een vorm die een rijke traditie kent in de Franstalige poëzie.






Hoe de stokroos bloeit: van beneden
naar boven langs z’n lange steel, naarmate de zomer
vordert (terwijl aan de voet van de plant de grote
bladeren bruin worden, afscheuren, soms helemaal
aan flarden gaan) deze manier van bloeien om steeds
hoger te schuilen, dat verbaasde me, een junidag, en
deed me denken aan de avondzon zoals die goud
bloeit boven aan de boomrand, zoals die roze bloeit aan
de top van de bergen, hij ook, steeds hoger en hoger.


Vrij naar Philippe Jaccottet, eerste gedicht uit de cyclus Une couronne, uit: Cahier de Verdure suivi de Après beaucoup d’années, Gallimard, 1994.

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta


zaterdag 6 oktober 2012

Lachen


Afgelopen jaren las ik her en der in bundels van Franstalige dichters. De beste manier om een dichter in een vreemde taal te doorgronden is voor mij nog altijd om minstens één tekst te vertalen. Ik heb daarbij geen enkele pretentie van literair vertalen. Goed literair vertalen is verschrikkelijk moeilijk en een in Nederland, in ieder geval financieel, ondergewaardeerde discipline.




De volgende in deze serie is Georges Bataille met Rire uit L’Archangélique et autres poèmes.






Lachen

Lachen en lachen
om de zon
om brandnetels
om keien
om eenden
om de regen
om de pies van de paus
om mamma
om een doodskist vol stront


Vrij naar Bataille, Rire, uit: L’Archangélique et autres poèmes, Gallimard, 1967.

© (voor deze NL tekst) Nanne Nauta

Tekstverwerking 6


TEKSTVERWERKING - 6

May the Force be with you

Ik was zwanger van de dood en
de dood was zwanger van mij.
De dood ging dood in mij
maar baarde op de valreep
nog net een nieuwe mij.

©2012 Nanne Nauta